Lean in het onderwijs: wat is het?

Het elimineren van verspilling en het creëren van waarde, in het bedrijfsleven wordt het LEAN genoemd. Het is een manier van werken, een bepaalde filosofie. LEAN kan ook heel goed toegepast worden in het onderwijs. Waarom? Omdat onderwijs en bedrijfsleven helemaal niet zover van elkaar staan. Maar hoe werkt dat in de praktijk?

Samen is niet alleen

Als je elke dag leert van wat je gedaan hebt, word je elke dag een beetje beter. Dat is in een notendop de filosofie achter LEAN in het onderwijs. Zowel in het bedrijfsleven als in het onderwijs wordt dat vormgegeven door samenwerking. Door elkaar te helpen, leer je van elkaar. Samen realiseer je de doelen die je gesteld hebt en samen boek je betere resultaten. Je krijgt met deze manier van werken nooit het gevoel er alleen voor te staan.

In plaats van vergaderen

Natuurlijk is het onderwijs niet een-op-een met het bedrijfsleven te vergelijken. Daarom is er voor het onderwijs een methode bedacht, waarmee je jezelf en elkaar kunt verbeteren. Dit heet het verbeterbord. Wat dit is? Niets meer of minder dan een whiteboard in de lerarenkamer. Aanschaffen is heel makkelijk en ermee werken misschien wel nog makkelijker. Door elke week een bordsessie te houden, het kost je maar een kwartier, kun je de teamvergaderingen wel schrappen. Als dat niet een effectieve manier van werken is …

Successen en doelen

Met eenvoudige smileys geef je weer hoe iedereen zich voelt. Daarbij vraag je of iemand daar iets over kwijt wilt. Vervolgens noteer je alle successen die in een week tijd behaald zijn. Dit geeft je enorm veel positieve energie. Ook doelen bespreek je, wat wil je als team de komende tijd bereiken voor je leerlingen? In een actielijstje geef je weer wie wat gaat doen. Zo weet je precies wat er van je verwacht wordt. En ben je het even kwijt, dan is een blik op het bord werpen genoeg. In die lerarenkamer ben je immers elke werkdag wel even te vinden.

Feedback na observatie

Omdat de verbeterborden een manier van samenwerken is, ga je samen aan de slag met plannen. Welke teamleden gaan met elkaar aan de slag met het voorbereiden van lessen? Wie gaat welke collega tijdens een van de lessen observeren? Van de feedback na een observatie leer je enorm veel. Je moet wel even leren hoe je elkaar feedback geeft, maar als je dat onder de knie hebt, krijg je een hartstikke sterk wij-gevoel. Samen zijn jullie sterk!

Alles onder controle

Mocht je nog meer ruimte aan de muur hebben, kun je ook nog een serie scrum-borden ophangen. Dit zijn drie borden waarop je post-its plakt. Bord 1 is het planbord, bord 2 het bord waarop te zien is wat al aangepakt wordt en op bord 3 staan de acties die afgerond zijn. Het is een kwestie van op een briefje schrijven wat er gedaan moet worden en bijhouden of je je taken volbracht hebt. Bovendien ziet de rest van het team precies wat aangepakt wordt en waar nog handjes nodig zijn. Controle over alles wat geregeld moet worden is het resultaat.

Samen met de klas

De verbeterborden kun je ook in de klas hangen. Dit doe je als je de leerlingen wilt betrekken bij de doelen die je in je klas hebt. Leerlingen voelen zich minder buiten gesloten, leren meer over de doelen in het onderwijs en vieren successen met elkaar. De docent heeft zo wederom niet het idee er alleen voor te staan en heeft door het bord voor zijn gevoel even een speciaal moment met de klas. Voordeel is dat je ook van de leerlingen weet hoe hun pet staat: ze geven immers ook met een smiley aan hoe ze zich voelen. Problemen zijn sneller getackeld en doelen eerder gehaald. Je creëert dus waarde met de klas en voorkomt verspilling. Als dat niet LEAN is…